Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایسکانیوز»
2024-05-04@19:35:28 GMT

روضه‌هایی که با آن‌ها خط دشمن شکسته می‌شد

تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۲۷۷۲۸

روضه‌هایی که با آن‌ها خط دشمن شکسته می‌شد

ایسکانیوز - گروه فرهنگی: روضه‌های جبهه ها یادش بخیر! برخلاف همه جنگ‌های دنیا که مبتنی بر سلاح‌های فیزیکی و مادی بشر است، در اسلام مبارزه و جهاد علاوه بر قدرت‌های بشری، متکی بر قدرت ایمان و قوت قلب افراد رقم می‌خورد؛ سلاحی که برنده‌تر از شمشیر، نافذتر از گلوله و صاعدتر از موشک و هواپیما عمل می‌کند و می‌تواند بر هر مکر و حیله و قدرتی فائق آید چنان­که قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مَکَرُوا وَ مَکَرَ اللهُ وَ اللهُ خَیرُ المَاکِرِینَ».

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

(آل­ عمران/۵۴) یکی از این حربه‌های معنوی که تأثیر عمیقی بر ایمان و اخلاص، ایجاد انگیزه جهاد اصغر و روند پیروزی رزمندگان اسلام در ایام انقلاب و دفاع مقدس داشت توسل به ساحت مقدس اهل‌بیت علیهم السلام و ذکر مصیبت ایشان به‌ویژه روضه‌خوانی و عزاداری بر مصائب سیدالشهدا علیه السلام و شهدای مظلوم کربلا بود. مراسم دعا، نیایش و نوحه‌خوانی در ماه محرم و دیگر ایام سال به‌عنوان یک امر جدانشدنی میان رزمندگان شناخته می‌شد. الگوی از جان گذشتن و نوشیدن شربت شهادت مانند آنچه اباعبدالله علیه السلام در قیام حسینی برای حریت، آزادگی و دفاع از حق و حقانیت در برابر دستگاه ظلم بجا گذاشت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سرچشمه‌های شکل‌گیری نهضت امام خمینی رحمه الله با جریان انقلاب شکوهمند اسلامی ایران گره خورد و تجلی آشکار آن را در تک‌تک لحظات و دقایق حماسه هشت سال دفاع مقدس در قامت حماسه رزمندگان اسلام در جبهه‌های حق علیه باطل شاهد بودیم. آن حماسه تنها بخشی از جریان سازی مفهوم و قیامی است که بیرق‌دار آن سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام می­باشد. ایران به‌عنوان کشوری مدافع در برابر هجمه و هجوم لشکریان بعث که شروع‌کننده جنگ بودند قرار گرفت و در این میان لشکری که تا بن دندان مسلح بودند در برابر مردمی ایستادند که مهم‌ترین سلاحشان توسل و الگوگیری از مکتب سید و سالار شهیدان امام حسین علیه السلام بود و به گفته شهید مرتضی آوینی: «مهم‌ترین سلاح رزمندگان سربندهای منقوش به نام شهدای کربلا و از همه مهم‌تر حضرت امام حسین علیه السلام بود که رادمردی را در گام‌های استوار رزمندگان اسلام هجی می‌کرد.» *فرهنگ تأثیرگذار عاشورا و مکتب امام حسین علیه السلام در تاریخ ۱۴۰۰ ساله، از صدر اسلام تاکنون، هیچ انقلاب و نهضتی مانند انقلاب اسلامی و به‌خصوص صحنه‌های دفاع مقدس هشت‌ساله، دارای شباهت‌های عمیق با نهضت عاشورا یافت نمی‌شود. صدها نشانه و آموزه مقدس، از حرکت اباعبدالله علیه السلام در راستای برافراشتن پرچم عدالت‌طلبی و حق‌خواهی تا نوشیدن شربت شهادت در روز عاشورا، دفاع مقدس را به نهضت عاشورا پیوند می‌زند و وجوه ‌اشتراک و جلوه‌های کربلایی را در صحنه‌های مختلف از اهداف و راهبردها تا روش‌ها، فرهنگ، پیام‌ها، دشمنان و… می‌توان به نظاره نشست. امام خامنه‎ای درباره تأثیر فرهنگ عاشورا و عزاداری فرمودند: «شما ببینید این نصف روز حادثه، چقدر در تاریخ ما برکت کرده و تا امروز هم زنده و الهام‌بخش است. این حادثه فقط این نیست که آن را بخوانند و بگویند و مردم خوششان بیاید یا متأثر عاطفی بشوند؛ نخیر، منشأ برکات و حرکت است. این، در انقلاب وجنگ و گذشته تاریخ ما محسوس بوده است. در تاریخ تشیع، بلکه در تاریخ انقلاب‌های ضد ظلم در اسلام – ولو از طرف غیرشیعیان – حادثه‌ کربلا به‌صورت درخشان و نمایان اثربخش بوده؛ شاید در غیر محیط اسلامی هم اثربخش بوده است. در تاریخ خود ما – یعنی در این هزاروسیصد، چهارصد سال – همان نصف روز حادثه اثر کرده است. پس عجیب و بعید نیست. ما اگر نخواهیم هشت سال جنگ خودمان را با آن هشت، نه ساعت عاشورای امام حسین علیه السلام مقایسه کنیم، یا آن را خیلی درخشان­تر بدانیم – که واقعاً هم همین است؛ من هیچ حادثه‌ای را در تاریخ نمی‌شناسم که با فداکاری آن نصف روز قابل‌مقایسه باشد؛ همه‌چیز کوچک‌تر از آن است – لیکن بالاخره طرحی از آن، یا نمی از آن یم است. چرا ما فکر نکنیم که در داخل جامعه‌ ما، برای سال­های متمادی می­تواند منشأ اثر باشد؟» (دیدار مسئولان دفتر هنر و ادبیات مقاومت، ۲۵/۰۴/۱۳۷۰) الف) تأثیر محرم و عاشورا بر انقلاب اسلامی ایران عبارت «کُلُّ یَومٍ عَاشُورَا وَ کُلُّ اَرضٍ کَربَلا» جمله آشنایی است که از نخستین روزهای جرقه و بارقه انقلاب شکوهمند اسلامی بر زبان بسیاری از بزرگان جاری می‌شد. بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی رحمه الله در سخنان خود منظور از این جمله را «لزوم مبارزه همیشگی با ظلم» دانسته است. (صحیفه نور، ج ۹،ص۵۷، ۱۴۸و ۲۰۲؛ ج۱۰،ص ۳۰) در دوران‌ انقلاب‌ نیز شعارهای‌ راهپیمایی ‌و تظاهرات‌، پیام‌های‌ امام‌، مقاومت‌ مردم‌، سخنرانی‌ امام‌ در عاشورای‌ ۴۲ و قیام‌ قم‌ متأثر از عاشورا بود. امام راحل‌ بارها فرموده‌ بودند که‌: «ما هرچه‌ داریم‌ از امام‌ حسین علیه السلام‌ است». همچنین ایشان در پیامی‌ به‌ مناسبت‌ قیام‌ مردم قم‌ می‌نویسد: «ماهی‌ که‌ خون‌ بر شمشیر پیروز شد… ماهی‌ که‌ به‌ نسل‌ها در طول‌ِ تاریخ‌ راه‌ پیروزی‌ بر سر نیزه‌ را آموخت‌، ماهی‌ که‌ شکست‌ ابرقدرت‌ها را در مقابل‌ کلمه حق‌ به‌ اثبات‌ رساند. اکنون‌که‌ ماه‌ محرم‌ چون ‌شمشیر الهی‌ در دست‌ سربازان‌ اسلام‌ و روحانیون‌ معظم‌ و خطبای‌ محترم‌ و شیعیان‌ عالی‌مقام‌ سیدالشهدا علیه السلام است‌ باید حد اعلای‌ استفاده‌ از آن‌ را بنمایند». (همان، ج۳، ص۲۲۵) پس‌ از پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی‌ امام راحل‌ در سخنرانی‌ محرم‌ سال‌ ۵۸ لزوم‌ پایبندی‌ به همان‌ شعائر را یادآور شدند و فرمودند: «همان‌ سینه‌زنی‌، همان‌ نوحه‌خوانی‌، همان­ها رمز پیروزی‌ ماست‌؛ در سرتاسر کشور مجلس‌ روضه‌ باشد، همه روضه بخوانند و همه گریه بکنند.»(همان، ج۱۰، ص۲۱۶) ب) تأثیر محرم و عاشورا بر دفاع مقدس چراغ عزای امام حسین علیه السلام در همه ایام سال در جبهه‌ها فروزان بود. ذکر اباعبدالله علیه السلام ورد زبان رزمنده‌ها در مرثیه‌ها و اشعاری بود که به‌طور دست جمعی در صبحگاه و برنامه‌های رزمی و آموزشی نجوا می‌کردند. با رمز مبارک «یا حسین علیه السلام» به خط دشمن می‌زدند و با سلام بر امام حسین علیه السلام به وصال شهادت نائل می‌آمدند. اسوه و الگویی چون سیدالشهدا علیه السلام نه‌تنها برای مسلمانان که به استناد اعترافات و اسناد موجود، به‌عنوان الگوی اصیل پایمردی و ایستادگی در برابر دستگاه ظلم و جور شناخته می‌شود و شخصیتی جهانی برای آزادگان و حق‌طلبان عالم است. یکی از بالاترین عرصه‌های تجلی الگوپذیری از شخصیت و سیره امام حسین علیه السلام جنگ تحمیلی حزب بعث عراق علیه ملت مظلوم ایران بود که در ادامه به برخی از جلوه‌های این تأثیرگذاری اشاره می‌کنیم: 1- سنگرهایی که حسینیه شد رسم معمول جبهه‌ها این بود که هر یگان یا گردانی برای برگزاری مراسمات عزاداری مکان ویژه‌ای را در نظر می‌گرفتند و با مهیاکردن شرایط روضه‌خوانی و سینه‌زنی در آنجا، از دیگر یگان‌های مستقر در دیگر مناطق عملیاتی برای حضور در مراسم خود دعوت به عمل می‌آوردند و یا یکی از رزمندگان خوش‌صدا به‌صورت خودجوش به نوحه و روضه‌خوانی می‌پرداخت. مکان پیش‌بینی‌شده برای برگزاری مراسم‌های عزاداری معمولاً در وسط میدان صبحگاه و یا گوشه نمازخانه یک پادگان و یا هر جای ساده و بی‌ریایی بود که با نصب چند پرچم مشکی و کتیبه می‌توانست رنگ و بوی محرم و عاشورا بگیرد. ابداع نوحه و مرثیه و شکل‌گیری سبک‌های نوحه‌خوانی حماسی در جبهه، رونق ویژه‌ای داشت و نواهای عاشورایی، زمزمه‌های همیشگی رزمنده‌ها در همه حالات حضور در جبهه بود. برای مثال شعارهای صبحگاه که بچه‌ها با آن می‌دویدند متناسب با حماسه عاشورا و مضامین ارزشی این مکتب سروده می‌شد. شاید رسم دیرینه میانداری در هیئت‌های امروزی از مراسم‌های جبهه به یادگار مانده است که بچه‌های هیئتی با بستن یک چفیه به سر یا کمر خود در وسط جمعیت عزادار قرار می‌گرفتند و مسئولیت هدایت مراسم و حفظ نظم و ریتم سینه‌زنی را ایفا می‌کردند و با حضور خود، شور و حال خاصی به فضای مراسم عزاداری می‌بخشیدند. مراسم‌های بی‌آلایش و بی‌ریایی که فارق از هرگونه منیت و عجب و غرور بود و عزاداران با تمام وجود، خود را در صحرای کربلا و در صحن حرم امام حسین علیه السلام مجسم می‌دیدند و از عمق جان سوخته و اشک می‌ریختند. عزاداری‌هایی که بانیان آن از ویژگی‌هایی برخوردار بودند از جنس معرفت و فارغ از هر نوع خودستایی و تنگ‌نظری. همان‌هایی که در میانشان تکبر، ریا و خودپسندی هیچ جایگاهی نداشت. آری چنین مجالسی بود که محفل آزمون و گزینش شهدا می­شد و تذکره زیارت، وصال و شهادت را بی‌قیدوشرط در آن امضا می­‌کردند. 2- توسل به اهل‌بیت علیهم السلام و فرهنگ عاشورا دلیل استواری رزمندگان به جرئت می‌توان گفت همین فضای معنوی در جبهه‌ها بود که بچه‌های جنگ را در مصاف با دشمن بعثی ثابت‌قدم و استوار نگه داشته بود. این‌که‌ یک‌ ملت‌، یکه و تنها و مظلومانه در مقابل‌ بلوک شرق‌ و غرب‌ با آن‌ همه‌ سلاح‌های‌ پیشرفته و تبلیغات‌ گسترده‌ رسانه‌ای تا آخر بایستد و در برابر آن‌ همه‌ هجمه و تهاجم مقاومت‌ کند، هیچ ‌توجیهی‌ جز الهام‌ گرفتن‌ از حماسه‌ عاشورا ندارد. شکی نیست که نهضت انقلاب امام خمینی رحمه الله و دفاع مقدس ملهم و متأثر از نهضت عاشورای مقدس امام حسین علیه السلام بوده است. محرم و قیام اباعبدالله علیه السلام تأثیری شگفت و بی‌نظیر بر اراده و ایمان رزمندگان اسلام در نبرد با دشمن تادندان‌مسلح بود. رزمندگان با تأسی از سالار شهیدان درحالی‌که نیروهای ارتش بعث عراق به پشتیبانی استکبار از تمام امکانات و تجهیزات کامل و پیشرفته برخوردار بودند، با دست‌خالی در برابر آن‌ها تا سرحد جان مقاومت کرده و در رکاب ولی خود از جان شیرینشان مضایقه نمی‌کردند. 3- تأثیر حماسه‌ عاشورا بر روحیه‌ رزمندگان‌ در طول دفاع مقدس رزمندگان اسلام با عملیات‌های بزرگ و مهمی مانند خیبر، والفجر هشت و کربلای پنج مواجه بودند که بی‌شک ایستادگی و مقاومت در برابر حجم سنگین آتش دشمن کار ساده‌ای نبود و نیازمند استقامت و ایستادگی تا سرحد جان بود. تنها عاملی که می‌توانست این انگیزه و احساس را در رزمندگان ایجاد کند از یک‌سو اعتقاد به ولی‌فقیه و اطاعت از دستور حضرت امام رحمه الله بود و از سوی دیگر اقتدا به آموزه‌های مکتب عاشورا بود. در شب عملیات خیبر که تمرکز آتش دشمن بر منطقه طلاییه بود و کار نبرد پیچیده شده بود حاج حسین خرازی فرمانده رشید آن محور عملیاتی خطاب به نیروهای تحت فرمان خود می‌گوید: «امشب‌ شب‌ عاشورا است‌، امام‌ دستور داده‌اند در طلاییه‌ عمل کنیم. ما با تمام‌ توان‌ لشکر به‌ دشمن‌ خواهیم‌ زد، هرکس‌ می‌تواند بماند و هرکس نمی‌تواند آزاد است‌ برود». شهید حجت‌الاسلام‌ عبدالله میثمی،‌ روحانی لشکر هم با مشاهده آتش‌ فوق‌العاده‌ دشمن‌ جمله تاریخی دیگری در طلاییه به یادگار گذاشت و گفت: «هرکس‌ در طلاییه‌ ایستاد اگر در کربلا هم‌ بود می‌ایستاد.» سرانجام با استقامت‌ رزمندگان‌ آن منطقه حفظ‌ شد. 4-  تأثیر حماسه عاشورا بر نامگذاری‌ها در عشق و ارادت رزمندگان اسلام به سیدالشهدا علیه السلام همین بس که در عزیمت به خط مقدم جبهه‌ها و انجام عملیات، ذکر و نام حسین علیه السلام آرامش جانشان و روضه و گریه بر مصائب کربلا تسکین آلام و درد هجران زیارتشان و در مراحل سخت جنگ و نبرد، شعار «یا حسین علیه السلام» قوت دل‌ و عامل صبر و استقامتشان بود. حماسه‌ عاشورا چنان بر رزمندگان‌ تأثیر داشت‌ که‌ حتی‌ نام‌گذاری‌ها در جبهه‌های‌ جنگ‌ متأثر از این‌ حماسه‌ عظیم‌ بود. نامگذاری‌ مقرها، تیپ‌ها، موقعیت‌ها، نامگذاری ‌لشکرها و گردان‌ها، ‌عملیات­ها و رمز عملیات‌ها و بیمارستان‌های‌ صحرایی‌ و پل‌ها و… همه‌ و همه را به نام اهل‌بیت علیهم السلام مزین می‌کردند. این تسمیه‌ها برخاسته از ارادت، ایمان و معرفت عاشورایی بود. جلوه دیگر این تأسی در اردوگاه‌های اسرای ایرانی بود که آزادگان عزیز با تأسی به آموزه‌ها و حماسه عاشورا درس صبر و مقاومت‌ می‌آموختند و یا جانبازان عزیز سال‌ها درد و رنج مجروحیت را با تأسی به علمدار کربلا حضرت اباالفضل علیه السلام تحمل می­کردند. شهید حاج حسین دخانچی یکی از شهدای زنده‌ای بود که پس از دفاع مقدس به دلیل مجروحیت از ناحیه نخاع فقط قادر به تکان دادن سر و گردن بود. او ۱۷ سال بر روی تخت بستری بود تا آنجا که زخم بستر گرفت ولی با الهام از نام شهدای کربلا و آموزه‌های عاشورایی مکتب سیدالشهدا علیه السلام همواره صبور و بانشاط بوده و هیچ‌گاه زبان به شکوه و ناشکری نگشود. او رمز این نشاط را در شعری می‌دانست که بالا سر تختش نصب کرده بود: چرا دسـت یازم چـرا پای کـوبم مرا خواجه بی‌دست‌وپا می‌پسندد از دیگر تأثیرات حماسه‌ عظیم‌ عاشورا، تأثیر بی‌سابقه­اش بر عقیده و هدف خانواده‌ها بود آنگاه‌که همسری از شوهر خود دل می‌کند و یا مادری فرزندش را فدایی امام حسین علیه السلام می‌ساخت و با دستان خود او را برای اعزام به جبهه مهیا می‌کرد. چه مادران چشم‌انتظار و چه خواهران منتظری که زینب­وار بر فقدان پیکر مطهر شهید مفقودشان سال‌ها صبوری کردند. 5- تأثیر حماسه‌ عاشورا بر وصیت‌نامه شهدا با بررسی وصیت‌نامه‌ شهدا درمی‌یابیم که‌ در بیشتر آن‌ها به نحوی از نام مقدس اهل‌بیت علیهم السلام به‌ویژه نام امام حسین علیه السلام و آرزوی زیارت کربلا سخن رفته است. گاه صفحه وصیت‌نامه‌ها منقوش به رد قطرات اشکی است که نگارنده آن حین نوشتن و سخن گفتن از کربلا و سیدالشهدا علیه السلام از دیده جاری ساخته است. شهید جواد کریمی در وصیت‌نامه عرفانی‌اش این‌چنین آورده است: «از تمام بستگان و دوستانم می‌خواهم که هر وقت بر مزارم می‌آیند به یاد کربلای امام حسین علیه السلام و یاران باوفایش باشند و به آن‌ها توسل جسته و در مرثیه‌شان گریه کنند که گفته‌اند از نشانه‌های مؤمن است که در مرثیه امام حسین علیه السلام اشک بریزد. من نیز خیلی آرزوی زیارت حرم امام حسین را دارم. امیدوارم که اگر قبل از رسیدن به آرزویم به شهادت رسیدم به‌زودی زود راه کربلا باز شود و در موقع زیارت کربلا این حقیر را فراموش نکنید. به امید زیارت کربلا و نجف و جهانی‌شدن اسلام». امام‌ خمینی‌ رحمه الله در وصف‌ وصیت‌نامه شهدا می‌فرمایند: «این‌ وصیت‌نامه‌ها انسان‌ را می‌لرزاند و بیدار می­کند». (همان، ج۱۶، ص۲۷)

انتهای پیام/

مجید فاضلی کد خبر: 1076845 برچسب‌ها دفاع مقدس

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: دفاع مقدس اباعبدالله علیه السلام سیدالشهدا علیه السلام امام حسین علیه السلام اهل بیت علیهم السلام رزمندگان اسلام علیه السلام علیه السلام جبهه ها رحمه الله دفاع مقدس وصیت نامه مهم تر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۲۷۷۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یادداشت| امام صادق(ع) و نگاه ویژه به شهر مقدس قم

بیشترین روایاتی که در ارتباط با شهر مقدس قم و قمی ها بیان شده از امام صادق(ع) است که در مناسبت‌های مختلفی از این شهر و اهل آن به نیکی یاد کرده و تعابیر بی‌نظیری را برای شهر قم بیان کرده‌اند. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، شهر مقدس قم از شهرهایی است که از صدر اسلام مورد توجه معصومین علیهم السلام بوده و روایات فراوانی از پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) گرفت تا امام هادی و امام عسکری علیهما السلام راجع به شهر مقدس قم و ویژگی‌های آن بیان شده که این شهر را به مقصدی برای مهاجرت اصحاب و یاران اهل بیت تبدیل کرده و اهل آن را مورد تحسین و تمجید قرار داده اند.

بیشترین روایاتی که در رابطه با شهر مقدس قم و قمی ها بیان شده است از امام صادق علیه السلام است که در مناسبت های مختلفی از این شهر و اهل آن به نیکی یاد کرده و تعابیر بی نظیری را برای شهر قم بیان کرده اند به صورتی که شهر قم را شهر منتخب خداوند و حرم اهل بیت، پناهگاه فاطمیون و محل امن شیعیان دانسته و ضمن تشویق مؤمنان به مهاجرت به قم اهل قم را مردمی نجیب، عالم، دیندار، پیکارجوی در راه خدا و یاوران امام عصر(عج) معرفی کرده اند.

این نوشته به 19 روایت از امام صادق(ع) و به برخی از ویژگی های این شهر مقدس از نگاه امام صادق علیه السلام می پردازیم.

1. قم حرم اهل البیت علیهم السلام

امام صادق علیه السلام فرمود: «انَّ لِلَّهِ حَرَماً وَهُوَ مَکةَ، وَانَ لِلرَّسُولِ حَرَماً وَهُوَ الْمَدینَةُ، وَانَّ لِامیرِالْمُؤْمِنینَ حَرَماً وَهُوَ الْکوفَةُ، وَانَّ لَنا حَرَماً وَهُوَ بَلْدَةُ قُمْ، وَسَتُدْفَنُ فیها امْرَأَةٌ مِنْ اوْلادی تُسَمّی فاطِمَةُ، فَمَنْ زارَها وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ. قالَ الرَّاوی: وَکانَ هذا الْکلامُ مِنْهُ قَبْلَ انْ یولَدَ الْکاظِمُ علیه السلام؛ خداوند حرمی دارد که مکه است، و برای پیامبر صلی الله علیه و آله هم حرمی است و آن مدینه است، حرم امیرالمؤمنین علیه السلام کوفه و حرم ما اهل البیت شهر قم است. بزودی در قم، زنی از فرزندان من به نام فاطمه دفن می شود که هر کس مرقد او را زیارت کند بهشت بر وی واجب می گردد. راوی گوید: امام صادق علیه السلام این سخن را قبل از تولّد امام کاظم علیه السلام پدر بزرگوار حضرت فاطمه معصومه علیها السلام بیان کرد». (بحارالانوار، ج 60، ص 216، ح 41)

2. قم مدفن شفیعه شیعیان

امام صادق علیه السلام فرمود: «تُقْبَضُ فیها امْرَأَةٌ مِنْ وُلْدی اسْمُها فاطِمَةُ بِنْتُ مُوسی، وَتَدْخُلُ بِشَفاعَتِها شیعَتی الْجَنَّةَ بِأَجْمَعِهِمْ؛ در شهر قم زنی از فرزندان من رحلت می کند که نام او فاطمه دختر موسی بن جعفر علیهما السلام است، و تمام شیعیان من (که شایسته شفاعت باشند) با شفاعت این خانم وارد بهشت می شوند». (بحارالانوار، ج 60، ص 228، ح 59)

3. قم و زائران بهشتی

امام صادق علیه السلام فرمود: «انَّ زِیارَتَها تَعْدِلُ الْجَنَّةَ؛ بی شک (ثواب) زیارت مرقد حضرت معصومه علیها السلام برابر با بهشت است». (بحارالانوار ج 48، ص 317)

4. قم منتخب خدا

امام صادق علیه السلام فرمود: «انَّ اللَّهَ اخْتارَ مِنْ جَمیعِ الْبِلادِ کوفَةَ وَ قُمْ وَ تِفْلیسَ؛ خداوند ازمیان تمام شهرها، کوفه، قم و تفلیس را برگزیده است». (بحارالانوار، ج 60، ص 213، ح 25)

5. قم حجّت خدا بر همه دنیا

امام صادق علیه السلام فرمود: «انَّ اللَّهَ احْتَجَّ بِالْکوفَةِ عَلی سائِرِ الْبِلادِ، وَبِالْمُؤْمِنینَ مِنْ اهْلِها عَلی غَیرِهِمْ مِنْ اهْلِ الْبِلادِ، وَاحْتَجّ بِبَلْدَةِ قُمْ عَلی سایرِ الْبِلادِ وَبِأَهْلِها عَلی جَمیعِ اهْلِ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ مِنَ الْجِنّ وَالْإنْسِ، وَلَمْ یدَعِ اللَّهُ قُم وَاهْلَه مُسْتَضْعَفاً بَلْ وَفَّقَهُمْ وَایدَهُمْ.. وَسَیأْتی زَمانٌ تَکون بَلْدَةُ قُمْ وَاهْلُها حُجَّةً عَلَی الْخَلائِقِ وَذلِک فی زَمانِ غیبَةِ قائِمِنا علیه السلام الی ظُهُورِهِ، وَلَوْلا ذلِک لَساخَتِ الْارْضُ بِأَهْلِها، وَانَ الْمَلائِکةَ لَتَدْفَعُ الْبَلایا عَنْ قُمْ وَاهْلِهِ، وَما قَصَدَهُ جَبَّارٌ بِسُوءٍ الّا قَصَمَهُ قاصِمُ الْجَبَّارینَ؛ خداوند کوفه را بر دیگر شهرها، و مؤمنین آن را بر مؤمنان سایر سرزمینها حجّت قرار داد و شهر قم را بر سایر شهرها و مردم آن را بر همه اهالی شرق و غرب عالم، از جن و انس، حجّت قرارداد. خداوند شهر قم و مردم آن را مستضعف و ناتوان رها نکرده، بلکه به آنان توفیق داده و آنها را تأیید کرده است. روزگاری خواهد آمد که شهر قم و مردمان آن بر دیگر مردمان حجت باشند. آن روزگار در زمان غیبت قائم ماست تا زمان ظهورش. اگر چنین نبود زمین، اهل خود را در کامش فرو می برد. فرشتگان بلایا را از قم و مردم قم دور می کنند. هیچ ستمگری قصد بدی نسبت به آنان نکند، مگر آن که درهم شکننده ستمگران او را در هم شکند». ( بحارالانوار، ج 60، ص 213، ح 22)

6. قم معدن علم و دانش

امام صادق علیه السلام فرمود: «سَتَخْلُو کوفَةُ مِنَ الْمُؤمِنِینَ، وَیأْزِرُ عَنْهَا الْعِلْمُ کما تَأْزِرُ الْحَیةُ فی جُحْرِها، ثُمَّ یظْهَرُ الْعِلْمُ بِبَلْدَةٍ یقالُ لَها قُمْ، وَتَصِیرُ مَعْدِناً لِلْعِلْمِ وَالْفَضْلِ، حَتّی لایبْقی فی الْارْضِ مُسْتَضْعَفٌ فی الدّینِ حَتّی الْمُخَدَّراتِ فِی الْحِجالِ، وَذلِک عِنْدَ قُرْبِ ظُهُورِ قائِمِنا، فَیجْعَلُ اللَّهُ قُمْ وَاهْلَهُ قائِمینَ مَقامَ الْحُجَّةِ، وَلَوْلا ذلِک لَساخَتِ الْارْضُ بِأَهْلِها، وَلَمْ یبْقَ فی الْارْضِ حُجَّةٌ، فَیفیضُ الْعِلْمُ مِنْهُ الی سایرِ الْبِلادِ فی الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ، فَیتِمُّ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَی الْخَلْقَ حَتّی لایبْقی احَدٌ عَلَی الْارْضِ لَمْ یبْلُغْ الَیهِ الدّینُ وَالْعِلْمُ، ثُمَّ یظْهَرُ الْقائِمُ علیه السلام؛ بزودی کوفه از مؤمنان تهی خواهد گشت و علم و دانش از آن رخت برخواهد بست، همانند ماری که در لانه اش پنهان شود. آن گاه علم و دانش در شهری به نام قم آشکار خواهد شد. این شهر معدن دانش و فضیلت خواهد شد تا آنجا که بر روی کره زمین کسی نمی ماند که در دین ضعیف و ناتوان باشد، حتّی زنان پرده نشین؛ و این امر نزدیک ظهور قائم ما رخ خواهد داد؛ خداوند قم و مردم آن را جانشینان حضرت حجّت قرار می دهد. اگر چنین نبود بی شک زمین اهل خود را می بلعید و در روی زمین حجتی باقی نمی ماند. علم و دانش از این شهر به شهرهای دیگر در شرق و غرب عالم سرازیر می شود و بدین سان حجّت خدا بر بندگانش تمام می شود، تا آنجا که در کره خاکی کسی نمی ماند که دین و دانش به او نرسیده باشد؛ سپس حضرت مهدی علیه السلام ظهور می کند». (بحارالانوار، ج 60، ص 213، ح 23)

7. قم کانون شیعیان

عبدالله بن سنان روایت مفصّلی از امام صادق علیه السلام نقل کرده، که در بخشی از آن آمده است «وَ هُوَ مَعْدِنُ شیعَتِنا؛ قم کانون شیعیان ماست».  (بحارالانوار، ج 60، ص 212، ح 20)

8. قم پناه مؤمنان در فتنه ها

امام صادق علیه السلام فرمود: «اذا عَمَّتِ الْبُلْدانَ الْفِتَنُ فَعَلَیکمْ بِقُمْ وَحَوالیها وَنَواحیها فَانَّ الْبَلاءَ مَدْفُوعٌ عَنْها؛ هنگامی که فتنه ها همه شهرها را فرا بگیرد به قم و اطراف آن پناه ببرید که بلا از قم دفع شده است». (بحارالانوار، ج 60، ص 214، ح 26)

9. سلام و برکات خدا بر قم

امام صادق علیه السلام فرمود: «انَّ لَعَلی قُمْ مَلِکاً رَفْرَفَ عَلَیها بِجَناحَیهِ لایریدُها جَبَّارٌ بِسُوءٍ الّا اذابَهُ اللَّهُ کذَوبِ الْمِلْحِ فی الْماءِ، ثُمَّ اشارَ الی عیسَی بْنِ عَبْدِاللَّهِ فَقالَ: سَلامُ اللَّهِ عَلی اهْلِ قُمْ. یسْقَی اللَّهُ بِلادَهُمُ الْغَیثَ، وَینْزِلُ اللَّهُ عَلَیهِمُ الْبَرَکاتِ، وَیبَدِّلُ اللَّهُ سَیئاتِهِمْ حَسَناتٍ، هُمْ اهْلُ رُکوعٍ وَسُجُودٍ وَقِیامٍ وَقُعُودٍ، هُمُ الْفُقَهاءُ الْعُلَماءُ الْفُهَماءُ، هُمْ اهْلُ الدّرایةِ وَالرّوایةِ وَحُسْنِ الْعِبادَةِ؛ برفراز قم فرشته ای پیوسته بال و پر می زند. هیچ ستمگری تصمیم سوئی در مورد قم نمی گیرد مگر این که خداوند او را (به وسیله آن فرشته) نابود می کند، همانگونه که نمک در آب حل می شود. حضرت سپس از عیسی بن عبدالله قمی یاد کرد و فرمود: سلام و درود خدا بر اهل قم. محلی که خداوند آن را با آب باران سیراب می کند، و برکاتش را بر اهل آن نازل می نماید، و گناهان و خطاهای آنان را تبدیل به حسنه می کند. آنان اهل رکوع و سجود و قیام و قعودند. آنها هستند فقها و علما و خردمندان. آنان اهل روایت و درایت و عبادت نیکو هستند». (بحارالانوار، ج 60، ص 217، ح 46)

10. خاک قم مقدّس است

امام صادق علیه السلام فرمودند: «تُرْبَةُ قُمْ مُقَدَّسَةٌ وَاهْلُها مِنَّا وَنَحْنُ مِنْهُمْ، لایریدُهُمْ جَبَّارٌ بِسُوءٍ الّا عُجّلَتْ عُقُوبَتُهُ مالَمْ یخُونُوا اخْوانَهُمْ فَاذا فَعَلُوا ذلِک سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیهِمْ جَبابِرَةَ سُوءٍ! اما انَّهُمْ انْصارُ قائِمِنا وَدُعاةُ حِقّنا. ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ الَی السَّماءِ وَقالَ: اللَّهُمَّ اعْصِمْهُمْ مِنْ کلّ فِتْنَةٍ وَنَجّهِمْ مِنْ کلّ هَلَکةٍ؛ خاک قم مقدّس است، ومردم قم از ما، و ما از آنها هستیم. هر ظالم ستمگری نسبت به قم نظر سویی داشته باشد خداوند در مجازاتش تعجیل می کند. این ویژگی ها برای اهل قم تا زمانی است که نسبت به یکدیگر خیانت نکنند. اگر چنین کنند خداوند حاکمان ستمگری را بر آنها مسلّط می کند. آگاه باشید که یاران حضرت مهدی علیه السلام و دعوت کنندگان به حقّ ما، قمی ها هستند. سپس حضرت سر به آسمان بلند کرد و این گونه در حق اهل قم دعا کرد: خدایا! آنها را از هرفتنه ای حفظ کن و از هر هلاکت و نابودی مصون بدار». (بحارالانوار، ج 60، ص 218، ح 49)

11. قم پناهگاه فاطمیون و محل راحتی مؤمنان

امام صادق علیه السلام فرمود: «اذا اصابَتْکمْ بَلِیةٌ وَعَناءٌ فَعَلَیکمْ بِقُمْ. فَانَّهُ مَأْوی الْفاطِمِیینَ، وَمُسْتَراحُ الْمُؤْمِنینَ. وَسَیأتی زَمانٌ ینْفَرُ اوْلِیائُنا وَمُحِبُّونا عَنَّا وَیبْعُدُونَ مِنّا، وَذلِک مَصْلَحَةٌ لَهُمْ لِکیلا یعْرَفُوا بِوِلایتِنا، وَیحْقِنُوا بِذلِک دِمائَهُمْ وَامْوالَهُمْ. وَما ارادَ احَدٌ بِقُمْ وَأَهْلِه سُوءاً الّا اذَلَّهُ اللَّهُ وَابْعَدَهُ مِنْ رَحْمَتِهِ؛ هر زمان بلاها و نگرانی ها شما را فراگرفت به قم پناه ببرید. زیرا قم پناهگاه فاطمیین و محل راحتی مؤمنان است. و زمانی خواهد آمد که اولیاء و دوستان ما از ما دور می شوند و از شهرهای ما کوچ می کنند، و این کار به مصلحت آنان است، برای این که به ولایت ما شناخته نشوند، و جان و مال خود را حفظ کنند و هر کس به قم و اهل قم نظر بدی کند خداوند او را ذلیل کرده و از رحمتش دور می سازد». (بحارالانوار، ج 60، ص 214، ح 32)

12. قم مأمن شیعیان

جماعتی از امام صادق علیه السلام نقل کرده اند که فرمودند: «اذا عَمَّتِ الْبَلایا فَالْامْنُ فی کوفَةِ وَنَواحیها مِنَ السَّوادِ وَقُمْ مِنَ الْجَبَلِ وَنِعْمَ الْمَوْضِعُ قُمْ لِلْخائِفِ الطَّائِفِ؛ هنگامی که بلا فراگیر شود امنیت در کوفه و اطراف آن در عراق، و قم در منطقه جبل (ایران) خواهد بود و قم محل خوبی برای افراد خائف و سرگردان است». (بحارالانوار، ج 60، ص 214، ح 28)

13. دفع بلا از قم

امام صادق علیه السلام فرمود: «اذا فَقَدَ الْامْنُ مِنَ الْعِبادِ، وَرَکبَ النَّاسُ عَلَی الْخُیولِ، وَاعْتَزَلُوا النّساءَ وَالطّیبَ، فَالْهَرْبُ الْهَرْبُ عَنْ جَوارِهِمْ، فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِداک: الی اینَ؟ قالَ: الی الْکوفَةِ وَنَواحیها، اوْ الی قُمْ وَحَوالیها فَانَّ الْبَلاءَ مَدْفُوعٌ عَنْهُما؛ هنگامی که امنیت از میان مردم رخت بربست، و مردم سوار بر مرکب های جنگی شده، و از همسران خویش و بوی خوش فاصله گرفتند، از آنها فرار کنید. راوی می گوید عرض کردم: فدایت گردم به کجا فرار کنیم؟ فرمود: به سمت کوفه و حوالی آن، یا قم و نواحی آن، زیرا بلا از این دو شهر دفع شده است». (بحارالانوار، ج 60، ص 214، ح 29)

14. قم مرکز شیعیان و موالیان ائمّه اطهار علیهم السلام

سلیمان بن صالح می گوید: روزی خدمت امام صادق علیه السلام بودم، که از فتنه های بنی عبّاس و مشکلاتی که از سوی آنها دامنگیر مردم شده بود سخن به میان آمد، عرض کردم: فدایت گردم، در چنین زمانی مردم به کجا پناه ببرند؟ فرمود: «الی الْکوفَةِ وَحَوالیها وَالی قُمْ وَنَواحیها، ثُمَّ قالَ: فی قُمْ شیعَتُنا وَمَوالینا؛ به کوفه و حوالی آن و قم و اطراف آن پناه ببرید. سپس فرمود: شیعیان و موالیان ما در قم هستند». (بحارالانوار، ج 60، ص 215، ح 35)

15. اهل قم یاران امام زمان(عج)

امام صادق علیه السلام خطاب به عفان بصری فرمود: «آیا می دانی چرا قم را قم نامیده اند؟ گفت: خدا و رسولش و شما بهتر می دانید. فرمود: «انَّما سُمّی قُمْ لِانَّ اهْلَهُ یجْتَمِعُونَ مَعَ قائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیهِ، وَیقُومُونَ مَعَهُ وَیسْتَقیمُونَ عَلَیهِ وَینْصُرُونَهُ؛ از آن جهت قم را قم نامیده اند که مردم آن بر گرد قائم آل محمّد صلوات الله علیه اجتماع نموده، و همراه او قیام می کنند، و در راه او پایداری می ورزند، و به یاریش بر می خیزند». (بحارالانوار، ج 60، ص 216، ح 38)

16. اهل قم بندگان پیکارجوی خدا

یکی از راویان حدیث می گوید: خدمت امام صادق علیه السلام نشسته بودم که این آیه شریفه قرائت شد: «فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ أُولَاهُمَا بَعَثْنَا عَلَیهِمْ عِبَاداً لَّنَا أُولِی بَأْسٍ شَدِیدٍ فَجَاسُوا خِلَالَ الدِّیارِ وَکانَ وَعْداً مَّفْعُولًا؛ هنگامى که نخستین وعده فرامى‏رسد، گروهى از بندگان پیکارجوى خود را بر ضد شما بر مى‏انگیزم( تا شما را سخت درهم کوبند، حتى براى به دست آوردن مجرمان) خانه‏ها را جستجو مى‏کنند، و این وعده‏اى است قطعى» سوره اسراء، آیه 5

سؤال کردم این افراد چه کسانی هستند؟ امام سه مرتبه فرمود: به خدا قسم آنها قمی ها هستند». (بحارالانوار، ج 60، ص 216، ح 40)

17. اهل قم یاوران اهل بیت علیهم السلام

امام صادق علیه السلام فرمود: «اهْلُ خُراسانَ اعْلامُنا، وَاهْلُ قُمْ انْصارُنا؛ مردم خراسان اعلام و نشانه های ما، و اهالی قم یاوران ما هستند». (بحارالانوار، ج 60، ص 214، ح 30)

18. اهل قم آمرزیده شده اند

امام صادق علیه السلام فرمود: «اهْلُ قُمْ مَغْفُورٌ لَهُمْ؛ غفران الهی برای اهل قم است». (بحارالانوار، ج 60 ، ص 218، ح 48)

19. تصریح بر نجیب بودن اهل قم

ابان بن عثمان می گوید: عمران بن عبدالله قمی وارد بر امام صادق علیه السلام شد. حضرت خطاب به او فرمود: «کیفَ انْتَ؟ وَکیفَ وُلْدُک؟ وَکیفَ اهْلُک؟ وَکیفَ بَنُو عَمّک؟ وَکیفَ اهْلُ بَیتِک؟ ثُمَّ حَدَّثَهُ مَلِیاً. فَلَمَّا خَرَجَ قیل لِابی عَبْداللَّهِ علیه السلام: مَنْ هذا؟ قالَ: نَجیبُ قُومِ النُّجَباءِ، ما نَصَبَ لَهُمْ جَبَّارٌ الّا قَصَمَهُ اللَّهُ؛ حالت چطور است؟ فرزندانت چطورند؟ عموزادگانت چطورند؟ اهل بیت تو چگونه اند؟ سپس برای مدّتی طولانی با او سخن گفت. هنگامی که عمران از خدمت امام مرخص شد، کسی پرسید: این آقا (که اینقدر مورد احترام شما قرار گرفت) چه کسی بود؟ فرمود: فرد نجیبی از قوم نجباء (مردم قم) بود. مردمی که هرگاه ستمگری قصد بدی نسبت به آنها کند، خداوند او را درهم می شکند». (بحارالانوار، ج 60، ص 211، ح 19)

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • دو توصیه کوتاه از امام صادق علیه‌السلام
  • آیین دمام‌ زنی به مناسبت شهادت امام صادق (ع) در بندرعباس
  • یادداشت| امام صادق(ع) و نگاه ویژه به شهر مقدس قم
  • امام جعفر صادق(ع) بر اتحاد و وحدت امت اسلامی توصیه می‌کردند
  • گیلان در سوگ سالروز شهادت صادق آل عبا (ع)
  • گیلان در سوگ شهادت امام جعفر صادق علیه السلام
  • حقیقت بندگی خدا در بیان امام صادق(ع)
  • امام صادق(ع) مرجع امت اسلامی است
  • امام صادق(ع) چگونه جان امام بعد از خود را محافظت کردند؟
  • بیا در آغوشم؛ به یاد «حسین بختیاری» که بهار پر کشید